ایرانی‌ها از قدیم تسلطی خاص به علم نجوم داشته‌اند که شب یلدا برایشان شبی خاص و ویژه بوده است. اما طولانی‌ترین شب امسال دقیقا چقدر خواهد بود که ایرانی‌ها آن برای لحظاتی بیشتر در کنار هم بودن جشن می‌گیرند؟
۱۳۹۴ يکشنبه ۲۹ آذر ساعت 08:27
کوتاه و بلند شدن شب‌های سال یکی از اتفاقاتی است که انسان هر روز با آن مواجه می شود و اهمیت مهمی در زندگی روزمره مردم داشته و دارد. همین مسئله سبب شده نحوه زندگی در کشورهایی که طول شب و روز آنها تنها چندساعت است با کشورهایی که تقریباً طول و شب روز آنها با هم برابر است، تفاوت آشکاری داشته باشد.
ایرانی‌ها اما از بسیار قدیم با احاطه به علم نجوم از این تغییر مطلع بوده‌اند و شب یلدا را با سنت‌های ویژه ای در نظر گرفته‌اند. این در حالی است كه شب یلدا گاهی فقط یك دقیقه یا حتی كمتر با شب‌های قبل و بعد خود تفاوت دارد. با پشت سر گذاشتن اول مهر که برابری شب و روز در کل کره زمین اتفاق می افتد، به مرور در نیمکره شمالی به طول شب ها اضافه و از طول روزها کاسته می شود و در نهایت در شب اول زمستان طولانی ترین شب سال یا همان یلدا اتفاق می‌افتد.
شامگاه روز دوشنبه 30 آذر 1394، لحظه غروب خورشید ساعت 16:55 دقیقه و طلوع خورشید در بامداد سه شنبه اول دی ماه، ساعت 7:12 دقیقه خواهد بود که با این حساب طولانی ترین شب سال با مدت زمان 14 ساعت 17 دقیقه رقم می خورد.
روز سه شنبه ساعت 8:18 دقیقه خورشید به نقطه انقلاب زمستانی می رسد و در پایان طولانی ترین شب سال، روز اول دی ماه کوتاه ترین روز سال در نیمکره شمالی خواهد یود. شب یلدا یا شب چله از لحاظ نجومی اول زمستان و برابر با انقلاب زمستانی است. خورشید در حرکت سالیانه خود در اول زمستان در جنوبی ترین نقطه شرق طلوع کرده و در جنوبی ترین نقطه غرب غروب می کند و با کم شدن زاویه حرکتی خورشید در آسمان در این زمان ما شاهد بلندترین شب سال و کوتاه ترین روز سال هستیم چرا که مدار حرکت زمین با دایره البروج 23/5 درجه اختلاف دارد و در نقطه انقلاب زمستانی زمین به پایین ترین حد خود و بیشترین اختلاف با مدار دایره البروج می رسد که23/5 - درجه است. ولی از انقلاب زمستانی و یا شب چله به بعد خورشید از جنوبی ترین نقطه شرق و غرب فاصله گرفته و کم کم به نقطه شرق و غرب نزدیک شده تا به اعتدال بهاری برسد.
ایرانیان باستان به این تقسیمات زمان و تفاوت طول شبانه روز و به صورت طبیعی زوایای بین مدارات اشراف کامل داشته‌اند و آن را در محاسبات خود لحاظ می کردند. فراموش نکنید که یلدا واژه ای سریانی به معنای تولد است که به زایش مهر تابان پس از شبی طولانی اشاره دارد. منبع:خبرآنلاین
شب چله یا همان یلدا بلند ترین شب سال است .دیدید چشم بسته غیب گفتم.حالا این یلدا کی بوده وچله چیست بماند.اما قدیم که واقعا زمستانها زمستان بوده وسوز وسرما وبرف وباران فراوان.مردم این شب را با چراغونی ودور هم نشینی پاس میداشتند. در این شب اغلب کوچکترها واس ونواس در منزل پدر بزرگها ویا بزرگ فامیل جمع میشوند.در گناباد مرسوم است که این شب کف میزنند.کف با استفاده از جوشانده ریشه گیاه شیرین بیان (بیخ) ساخته میشود.کله فریاد وچوب بازی هم در این شب مرسوم بوده است که امروزه اهنگهای جاز وماز وپاپ وکلاسیک وغیره جایش را گرفته است.این شب اغاز فصل سرما یا همان چله بزرگ است.مرسوم است که در این شب برای تازه عروسها هم هدیه میخرند وبهمراه گل وشیرینی ومیو ه کادو میبرند.بهر حال شب خوبی است شاد باشید وعمرتان یلدایی زمستانتان پر از رونق و شکوفایی
شب یَلدا یا شب چلّه[۱]یکی از کهن‌ترین جشن‌های ایرانی است.[۲] در این جشن، طی شدن بلندترین شب سال و به دنبال آن بلندتر شدن طول روزها در نیم‌کرهٔ شمالی، که مصادف با انقلاب زمستانی است، گرامی داشته میشود.
یلدا به زمان بین غروب آفتاب از ۳۰ آذر (آخرین روز پاییز) تا طلوع آفتاب در اول ماه دی (نخستین روز زمستان) گفته میشود. خانواده‌های ایرانی در شب یلدا، معمولاً شامی فاخر و همچنین انواع میوه‌ها و رایج‌تر از همه هندوانه را مهیا و دور هم صرف می‌کنند. پس از صرف تناولات، قصه‌گویی پیرترها برای دیگر اعضای فامیل و همچنین فال‌گیری با دیوان حافظ رایج است. به شب یَلدا (چله)، «شو اول قاره» (قاهاره) میگویند.
جشن‌های ایرانی به جشن‌هایی ملی و مردمی گفته میشود که دارای ریشه تاریخی ایرانی هستند و از دوران باستان تا به امروز رسیده‌اند. برخی از این جشن‌ها کم‌وبیش زنده هستند.
جشن‌های زنده به جشن‌هایی اطلاق میشود که بنا به سنت تاریخی در میان مردم رایج است (مانند جشن نوروز). جشن‌های فراموش‌شده به جشن‌هایی اطلاق میشود که بنا به سنت تاریخی برگزار نمی‌شوند (مانند جشن بهاربد)، اما ممکن است کوشش‌هایی برای احیای آنها برخی از آنها رواج داشته باشد (مانند جشن اسفندگان).
جشن‌های حکومتی (مثل جشن سالگرد انقلاب) و جشن‌های دینی (مثل عید غدیر مسلمانان، سدره‌پوشی و شاه‌ورهرام زرتشتیان، و مولودی ارامنه) بنا به عرف نویسندگان و پژوهشگران جزو جشن‌های ایرانی به حساب نمی‌آیند. برگزار شدن یک جشن توسط پیروان ادیان و اقوام گوناگون دال بر انتساب آن جشن به آن دین یا قوم نیست. برای مثال برگزار شدن جشن نوروز توسط مسلمانان و زرتشتیان دلیل بر اسلامی بودن یا زرتشتی بودن آن جشن نیست.
شکل تاریخی برگزاری جشن‌ها (چنانکه در متون و منابع آمده است) با شکل فعلی و رایج برگزاری هر جشن، دو موضوع متفاوت است که همواره شبیه یکدیگر نیستند.
اصولا رفتارهای انسان با توجه به تغییرات فرهنگی وباورهای اجتماعی وتربیت خانوادگی وسطح معلومات وسن وسال تغییر میکند(چه جمله طولانی شد؟!)این یعنی اینکه از همه انسانها ودر همه شرایط نمی توان انتظاریکسان داشت. عمده برخوردها وبازخوردهای نامتفاوت در شرایط مشابه ناشی از همین عوامل رفتاری ونحو تربیت واموزش های رفتاری که امروزه به آن روانشناسی میگویند!الی ماشالله هم دکتر ومتخصص وروانکاو وروانشناس از مراکز علمی وتجربی ومعتبر ونامعتبر در امده اند(همان فارغ التحصیل)وهر کدام در رشته ای بالینی وبالشتی وکودک وخانواده وخشم وهرچی متخصصند.نمی خواهم با نگاه نقادانه به این موضوع بپردازم که حتما برخی از انها کار بلدند وبرخی هم نابلد،اما به این موضوع کار نداریم.بیشتر تناقضات فکری وروانی از وقتی در جامعه ما رخنه کرده که زندگی از حالت کار وتلاش به رفاهیات ومفت خوری تمایل پیدا کرده ونظام طبقاتی وخانوادگی بهم خورده وجابجا شده است.بعبارت دیگر سلسله مراتب نظام خانواده وشان واحترامات این جامعه پایه وکوچک زیرورو شده واز طرفی اعتقادات معنوی،اخلاقی ودینی نیز کم رنگ شده است.جای دوری نمی روم .خودم را مثال میزنم همین سی سال پیش،صبح بعد از اذان صدای نماز وقران در گوش همه اهل منزل طنین انداز بود .شاید دهها بار پدر ومادر به نوبتی جمله را تکرار میکردند:پاشو نمازت را بخوان وبعد بخواب ....انقد سمج که بالاخره تسلیم حرفشان میشدی حتی اگر عذزی داشتی ؟1یک بار هم به مخلیمان نمیرسید که مثلا بگوییم :شما بمن چکار داری وهرکسی را در قبر جدایی میگذارن؟! وسایر موضوعات مشابه در کار ودر غذا خوردن وکمک کردن و......هرچه که فکرش را بکنید.حالا شما بیا به یک بچه دو ساله بگو:اون قندون بده ......مگه من نوکرتم مگه خودت دست نداری مگه چلاقی .....منظورم از مطلب اینه که هیچ چیز سر جای خودش نیست هیچکس غیر از خودشو قبول نداره حس های قشنگ کم رنگ شدن وبی اعتمادی وحق خوری وخیانتها غوغا میکند اونوقت انتظار داریم روان پاکی داشته باشیم وسالم باشیم وقانع باشیم .مسلمان هم......
عضو شوید
عضویت سریع
آمار مطالب
آمار بازدید
